Hərbi Məlumat: Mühacir-6 Döyüş Kəşfiyyat Dronu

Mühacir-6 döyüş kəşfiyyat dronu İran İslam Respublikası Müdafiə Nazirliyi tərəfindən istehsal olunan orta səviyyəli drondur. Bu dron ilk dəfə 2017-ci ilin martında İranın o zamankı prezidentinin Müdafiə Nazirliyinin müdafiə nailiyyətləri sərgisinə səfəri zamanı rəsmi olaraq nümayiş etdirilib. Həmin ilin dekabrında o vaxtkı müdafiə nazirinin də iştirak etdiyi mərasimdə bu dronun istehsal xətti istifadəyə verilib.

Mühacir-6, Mühacir dron ailəsinin ən yeni üzvü olaraq, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun Quru və Dəniz qoşunları, İran İslam Respublikası Ordusunun Quru Qoşunları və Fəraca Təşkilatında (İran İslam Respublikasının Hüquq-Mühafizə Komandanlığı) istifadəyə verildi.

İran 2019-cü ildə və Rusiyada keçirilən MAX 2019 beynəlxalq sərgisində Mühacir-6 dronunun satışı üçün marketinq fəaliyyətinə başlayıb.

Bu dronu İranın ən uğurlu ixrac edilmiş dronu hesab etmək. Mühacir-6 İraq (Həşd-Şəəbi) və Efiopiyaya ixrac edilib. Mühacir-6 və Qaim tipli bombalar Efiopiyada çox yaxşı performans göstərdi.

Onun bir nüsxəsi əvvəlcə Venesuelada maket kimi görüldü, sonra isə onun bir nümunəsi Venesuelada istehsal edildi. Venesuela nümunəsi haqqında məlumat yoxdur.

Mühacir-6 dronu geniş və iti ucu olan düzbucaqlı kvadrat gövdədən ibarətdir. Onun sadə düzbucaqlı qanadları gövdənin yuxarı hissəsində yerləşir və quyruğu High Boom Tail konfiqurasiyasına malikdir. Bu dron 3 qanadlı Rotax 912 pistonlu mühərriklə təchiz edilmişdir. Mühacir-6 dronunun ucunda dronun altındakı kameradan asılı olmayaraq dronun yolunu davamlı olaraq izləməyə imkan verən irəliyə baxan kamera var.

İndiyədək Oqab-4 elektro-optik sistemli Mühacir-6 H və D olmaqla iki versiyada nümayiş etdirilib, onların hər ikisi 36x optik zoomlu gündüz görmə kamerası, lazer məsafəölçən və soyuducu termal kamera ilə təchiz olunub.

Oqab-4H elektro-optik sisteminin fokus məsafəsi 15-dən 300 mm-ə qədər və çəkisi 18 kq, Oqab-4D sisteminin fokus məsafəsi 60-dan 120 mm-ə qədər, çəkisi isə 19 kq-dır. Nəticədə, Oqab-4 sistemi H versiyasında daha yaxşı görmə sahəsinə və ayırdetmə qabiliyyətinə malikdir.

Həmçinin, bu dron üçün 60x zumlu yeni kameranın görüntüləri yayımlanıb ki, bu da İranın dronlar üçün qabaqcıl müşahidə kameralarının hazırlanmasında irəliləyişini göstərir.

Mühacir-6 dronunun istiqamətləndirmə və idarəetmə sistemi yük maşınının üzərinə yerləşdirilib ki, bu da sürətlə yer dəyişmək imkanı verir.

Təəssüf ki, Mühacir-6-nın çəki məlumatları rəsmi olaraq açıqlanmayıb. Bu dron istifadəyə verildiyi ilk günlərdə iki Qaim-5 bombasının quraşdırılmasına görə onun daşıma qabiliyyəti mediada 40 kq olaraq qeyd edilirdi; Amma bu rəqəm doğru deyil, çünki Qaim-5-in çəkisi rəsmi olaraq açıqlanmayıb. Qaim-5 bombasının və Sədid 345 bombasının ölçülərinin və ön qanadlarının oxşarlığını nəzərə alsaq, əgər döyüş başlığının çəkisi dəyişməyibsə, sabit arxa qanadların olması səbəbindən Qaim-5 bombasının çəkisi Sədid 345-dən (34 kq) bir qədər ağır olmalıdır.

Bununla belə, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun müdafiə nailiyyətlərinin daimi sərgisində daşınan silahların çəkisinin 100 kq, maksimum daşıya biləcək çəkinin isə 600 kq olduğu bildirilən Mühacir 6-nın posteri dərc olunub.

Həmçinin, ARMY 2022 sərgisində İranın Müdafiə Nazirliyi özünün müdafiə təyinatlı məhsullarının kataloqunu nəşr edib və bu kataloqda Mühacir-6 nın texniki xüsusiyyətlərini M6 adı ilə daşınan silahların çəkisinin 100 kq, maksimum daşına biləcək çəkini isə 670 kq olaraq dərc edib.

Buna görə də dörd Qaim-5 bombası ilə Mühacir-6-nın görünməsinə görə, bu bombanın çəkisi 25 kq-dan çox olmamalıdır, çünki bombaların ümumi çəkisi 100 kq-dan çox olacaqdır. Həmçinin, Mühacir-6 dronunun şəkli İran ordusunun 313 yeraltı bazasında Qaim-5 bombası ilə birlikdə 3 Hydra reaktiv yaylım atəşi raketi ilə yükləndiyi görülüb.

Hər bir “Hydra” raketinin çəkisi 6,2 kq, raket buraxılış qurğusunun 15 kq olduğunu qəbul etsək (kiçik ölçüsünə və yüngüllüyünə görə) raketin qurğu ilə nirlikdəki çəkisi 33,6 kq olmalıdır. Qaim-5-in çəkisini 20 kq hesab etsək, bu, bir qanad üçün 53,6 kq, hər iki qanad üçün 107,2 kq çəki kombinasiyası deməkdir ki, bu da 100 kq-dan çox çəki deməkdir. Buna görə də, bu dron üçün maksimum xarici portativ çəki 100 kq-dan çoxdur, lakin bu hələ rəsmi olaraq dərc olunmayıb. Beləliklə, maksimum yük çəkisi 150 kq hesab edilə bilər. Nəzərə alın ki, yükün maksimum çəkisi heç vaxt dronda quraşdırılmır.

İki rəsmi tədbirdə dərc edilən elan edilmiş rəqəmlərin fərqli olduğunu nəzərə alsaq, müxtəlif səlahiyyətlərə malik iki Mühacir-6 nümunəsi ilə üzləşdiyimiz qənaətinə gələ bilərik. Bundan əlavə, Mühacir-6-nın ön və arxa eniş mexanizmlərində dəyişikliklər edilib. Mühacir-6-nın üslubunda çəkisinin azalması üçün bəzi dəyişikliklər ola bilər. Orduya verilən modelin daşıma qabiliyyətinin çox olması ehtimalı da var.

Müəllifin təklifi:
İran Ordusunda və SEPAH-da dronlarda istifadə edilən hazırkı ikiqat buraxılış modelin yerinə üçlü buraxılış qurğusunun (Brimstone buraxılış qurğusuna bənzəyir, lakin 10 kq çəki diapazonunda ondan daha yüngül) istehsalı əlamətdar bir məslədir. Bu buraxılış qurğusu ilə mövcud döyüş dronlarının strukturunda heç bir xüsusi dəyişiklik edilmədən daha çox sayda döyüş sursatı daşına və istifadə edilə bilər. Məsələn, İran ordunun dron bazasının paylaşılan şəkil düzdürsə, Mühacir-6 maksimum çəkisi 20 kq olan 6 raket və ya bomba götürmək qabiliyyətinə malikdir. 6 dəqiq idarə olunan sursat daşımaq Mühacir-6 kimi orta dərəcəli dron üçün çox yaxşıdır və Hydra raketlərini daşımaqdan daha yaxşıdır. Çünki Hydranı atmaq üçün hədəfə doğru dalmaq lazımdır ki, bu da dronu təhlükə altına alır və belə bir halda raket hədəfi dəqiq vurmayacaq. Bir halda ki, Almaz (14 kq), Sədid 342 (18,5 kq), Qaim-1 (20 kq-dan az) kimi sursat zərbələri çox kiçik xəta dairəsi ilə istifadə edilə bilər.

Mühacir-6 döyüş kəşfiyyat dronu geniş çeşiddə İranın yerli sursatlarını daşıya bilir. Bu dron Qaim tipli bombaları, raketləri və Sədid sursat ailəsinin raketlərini, Almaz raketlərini və Hydra raketlərini daşımaq qabiliyyətinə malikdir ki, bu da bu drona yüksək atəş gücü verir.

Daha çox oxuyun:
Hərbi Məlumat: Sədid bomba və raket ailəsi

Mühacir-6 dronu müvafiq olaraq 5 və 6 kq ağırlığında olan Tiyam 1400 və Taha 1400 sistemlərini daşıya bilir və 12 V DC və ya 220 V şəhər elektrik enerjisi ilə işləyə bilir. Bu iki sistemin işləməsi belədir ki, əvvəlcə “Tiyam 1400” radar dalğasının aşkarlanması və xəbərdar edilməsi sistemi düşmənin radar dalğalarının aşkarlanması və müəyyən edilməsini həyata keçirir, daha sonra radara aid məlumatları “Taha 1400” elektron döyüş sisteminə ötürür və beləliklə Taha 1400 düşmən radar dalğalarını pozmağa çalışır.

Həmçinin, mahiyyətini bilmədiyimiz 313 saylı İran ordu Bazasında Mühacir-6-da naməlum növ pod görsənir. Bu pod Kaman-12 dronunda da istifadə olunub.

Mühacir-6-nın əməliyyat təcrübəsi çoxdur, lakin mediada yalnız bir neçə nümunə yayımlanmışdır. Nümunə olaraq 2019-ci ilin iyul ayında İranın şimal-qərb sərhədlərində terrorçulara qarşı həyata keçirilən əməliyyatları göstərmək olar.

Mühacir-6 döyüş kəşfiyyat dronuna həvalə edilmiş missiyalara havadan kəşfiyyat və müşahidə, quruda və dənizdə, istənilən hava şəraitində sabit və qeyri sabit hədəflərin gecə-gündüz yüksək dəqiqliklə məhv edilməsi, sərhədlərin və sahil zolağının monitorinqi və nəzarəti, eləcə də adi uçuş-enmə zolağından enmə və uçuş qabiliyyətinə malik çoxsaylı hərbi yükün daşınması və paraşütlə təcili enmə imkanı daxildir.

Muhacir-6 dronunun daşıya biləcək sursatları:
Bombalar: təxminən 3 km mənzilli 4 Sədid 342, təxminən 3 km mənzilli 2 Sədid 345, təxminən 6 km mənzilli 4 Qaim-1, təxminən 12 km mənzilli 4 Qaim 5 və ya 9.

Raketlər: Təxminən 7 km mənzilli 2 ədəd Sədid-1 (görünməyib, lakin quraşdırılması mümkündür), 4 ədəd təxminən 30 km mənzilli Əxqər raketi (görünməyib, lakin quraşdırılması mümkündür), 4 ədəd təxminən 6 km mənzilli Almaz raketi (Çəki baxımından daha çox daşıya bilər, lakin lazımi miqdarda uyğun asılqan yoxdur), 8 km mənzilli 2 Qaim 114 raketi (görünməyib, lakin quraşdırılması mümkündür), 2 reaktiv yaylım atəşi qurğusu, 3 ədəd 70 mm-lik Hydra raketi ilə.

Elektron müharibə sistemləri:
Bir ədəd Tiyam 1400 radar dalğası aşkarlama və xəbərdarlıq sistemi və bir Taha 1400 radar dalğası pozma sistemi.

Sözügedən silah və sistemlərin tərkibli surətdə istifadəsi mümkündür.

Mühacir-6-da qeyd olunan sursatların bəziləri görünməyib. Lakin sursatın dizaynı və digər dronlarda istifadə xüsusiyyətinə görə burada da qeyd olunur. Azərəxş kimi digər sursatlar və vertolyotlara aid bəzi sursatlar da quraşdırıla bilər, lakin bu sursatların bəzilərinin olduğu kimi, istifadə etmək üçün ağır sursatları tək-tək drona quraşdırmaq üçün qarın askısının (gövdəsi) yaradılması kimi dəyişikliklərə ehtiyac var.

Mühacir-6 döyüş kəşfiyyat dronunun texniki xüsusiyyətləri:
Uzunluğu: 7,5 metr
Qanad uzunluğu: 10 metr
Hündürlük: 190 sm
Uçuş məsafəsi: 2400 km
Uçuş tavanı: 5486 metr
Uçuş müddəti: 12 saat
Mühərrik növü: Rotax 912 – 115 HP
Sürət: 200 km/saat
Askıların sayı: 2, 4-ə çevirmək imkanı ilə
Maksimal uçuş çəkisi: 600 – 670 kq
Silah daşıma çəkisi: 100 ilə 150 ​​kq
İstehsal: İran

İngilis, rus, çin, ivrit, ərəb, fars və kürd dillərində Mühacir-6 döyüş kəşfiyyat dronuna aid posterlərin toplusu:

Mühacir-6 döyüş kəşfiyyat dronundan digər fotolar: