Hərbi Məlumat: Şəhid Süleymani Gəmisi

NEDASA-nın komandiri Sərdar Tənqsiri 2019-cu ilin iyun ayında 112 qayığın İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun Hərbi Dəniz Qüvvələrinə qoşulması mərasimində ilk dəfə olaraq yeni Şəhid Süleymani gəmisinin inşasını elan etmişdir. Onun sözlərinə görə, bu sinifdən üç gəmi eyni vaxtda SEPAH-ın, Müdafiə Nazirliyinin və özəl sektorun üç müxtəlif obyektində tikilirdi. Nəhayət, 4 iyun 2022-ci ildə tikilməkdə olan üç gəmidən biri SEPAH Donanmasına təhvil verilməyə hazır idi. Bu sinifdən daha iki gəminin istehsalı davam edir, lakin layihələrin gedişatı ilə bağlı dəqiq məlumat yoxdur.

Şəhid Süleymani gəmisinin üzən gövdəsinin (Corvette) tikintisində daha yeni texnologiya olan polad əvəzinə alüminiumdan istifadə edilir. Gövdənin katamaran (iki gövdə) formasındakı müasir dizaynı manevr qabiliyyətini artırır və dənizdə və böyük dalğalarda daha yaxşı dayanıqlıdır. Həmçinin, bu dizayn strukturu daha yüngül edir və avadanlıq və yanacaq üçün yer artırır. Bu gəminin tikintisində alüminium ərintisindən istifadə olunur ki, bu da suya qarşı daha yaxşı dayanıqlıq, daha yüngül və daha uzun ömür sürməsinə səbəb olur. Bu gəmi 4 yerli (İran istehsalı olan) mühərriklə işləyir; Bu, onun maksimum mənzilini 9260 km-ə bərabər olan 5000 dəniz milinə çatdırır. Şəhid Süleymani gəmisinin çəkisi 600 tondur.

Məlumat kəşfiyyatı, hədəflərin monitorinqi, yerüstü və yeraltı və hava nəqliyyatı bu gəminin vəzifələri sırasındadır. Şəhid Süleymani gəmisi radar və telekommunikasiya və elektron müharibənin ən qabaqcıl aşkarlama və kəşfiyyat sistemləri ilə təchiz edilib.

Şəhid Süleymani gəmisinin hər iki tərəfində 6 qanadlı raket var ki, onlardan 4-ü 300 km mənzilli Qadir və ya Qədir, 2-si isə 90 km mənzilli Nəsr və ya Nəsirdir. Sipər gəminin Xəzər dənizinə 2 (ümumilikdə 4) əvəzinə 4 buraxılış qurğusu (cəmi 8) ilə daxil olması səbəbindən bu gəminin çox ehtimal gələcəkdə 12-yə qədər buraxılış qurğusu qəbul edə bilməsi mümkün olacaq.

Komanda körpüsünün arxa hissəsində bir sıra şaquli işə salma buraxılış qurğuları var. Bu buraxılış qurğuları gəminin hər iki tərəfində iki cərgədə dörd və üç cərgədə bir sıra yerləşir. Böyük buraxılış qurğularının uzunluğu birlikdə 3,4 metrdir, yəni daxili diametri təxminən bir metrdir. Gəminin hər iki tərəfindəki iri buraxılış qurğularının sayı cəmi 6-ya çatır. İran rəsmi televiziya kanallarının hesabatı zamanı general-mayor Baqirinin sözlərinə görə, bu şaquli buraxılış qurğularında (VLS) 700 km mənzilə qədər (ehtimal ki, ballistik) qanadlı raketlər və yer-yer tipli raketlərdən istifadə etmək mümkündür.

Bu gəmidə müdafiə sektorunda istifadə üçün 16 kiçik buraxılış qurğuları (gəminin hər tərəfində 8) var, Sərdar Baqirinin sözlərinə görə, istifadə olunan raketlərin mənzili 150 km-dən çoxdur. Bu mənzilli müdafiə raketləri diametri 60 sm-dən az olan Səyyad ailəsindən olan raketlərdir.

Sərdar Tənqsiri müsahibəsində bu gəmidə 8 aşağı hündürlükdə müdafiə raketi barəsində danışıb. Həmin müsahibənin bir hissəsində quru versiyası Dezful olan Nəvvab sistemini aşağı hündürlükdəki raket kimi qeyd edib. Dezful əslində Tur M1-dir. Tur raketi üçün iki qanad ucu arasındakı məsafə 65 sm-dir, buda kiçik VLS buraxılış qurğularının Tur raketini qəbul edə bilməsi mənasındadır.

Qısa mənzilli müdafiə sektorunda istifadə üçün uyğun variant “Nohe Dey” raketidir. Təbii ki, bu raketin şaquli atış qabiliyyəti yoxdur və mövcud boş yerə uyğun olaraq raketin arxasına əlavə gücləndirici artırmaq mümkündür. Bu raket “Sevvome Xordad” buraxılış qurğusunda quraşdırılıb və onların dördü də birgə (diametri 70 sm) kiçik buraxılış qurğusunun içərisinə yerləşdirilib.

Gəminin önündə, həmçinin onu idarə etmək üçün termal kamera ilə birlikdə gizli dizayna malik 30 mm-lik avtomatik top var ki, bu da bu gəmiyə son mərhələdə yüngül gəmilər və qanadlı raketlərlə qarşılaşmaq imkanı verir. Gəmi əleyhinə qanadlı raketləri yayındırmaq və pozmaq üçün əsas topun yan tərəflərində iki qurğu quraşdırılıb. Bu topu təkmilləşdirmək də mümkündür.

istifadəyə verilmə və nümayiş zamanı gövdə nömrəsi FS313-01 olan gəminin iki növ şəkilini görürük. Birinci fotoda gəmi 4 12,7 mm-lik silaha malikdir. Ancaq ikinci fotoda 4 ədəd 20 mm üçlüləli Katling silahı görürük. Sərdar Baqirinin arxasındakı gəminin şəklinə görə, SEPAH-ın Döyüş Təşkilatına təhvil verilən gəmi üçlüləli Katling silahı olan gəmi modelidir və digər modellə bağlı təsvirlər onun dəniz sınağı zamanı ilə bağlıdır.

Yəqin ki, bu 20 mm-lik üçlüləli top gəmi müdafiəsinin son mərhələsində qayıqlar və raketlərlə məşğul olmaq üçün müxtəlif sistemlərlə sinxronlaşdırıla bilər. Çünki ondan yayılan test videolarında atıcısız və başqa yerdən olan operator tərəfindən idarə olunduğu görsənir.

Bu gəminin helikopter meydançası sualtı qayıq əleyhinə vuruşmaq qabiliyyətinə malik Bel-412 ağır helikopterini, eləcə də İran ordusu, donanması və SEPAH-ın döyüş təşkilatında mövcud olan müxtəlif növ dronları qəbul etmək qabiliyyətinə malikdir.

Helikopter üçün anqarın olmaması qüsur kimi qəbul edilə bilər ki, bu da təbii ki, gəminin dizayn növünə görə tamamilə təbiidir. Əgər bu gəmi okeanlarda olarsa, helikopter anqarının olması çox vacibdir. Helikopter meydançası ilə gəminin dorusu arasındakı hissədə anqar qurmaq üçün kifayət qədər yer yoxdur, lakin bu boşluq gəminin uzunluğunu artırmaqla və ya gəmi dorusunu irəli çəkməklə əldə edilə bilər.

Gəminin helikopter meydançanın aşağı hissəsində sərnişinli və ya sərnişinsiz yüksək sürətli qayıqların, kəşfiyyatçı və kamikadzelərin suya buraxılması və götürülməsi üçün kran var ki, onlar da Əjdər raketi və ya gəmi əleyhinə raketlər atmağa qadirdir.

İnsanların və yüklərin sahildən gəmiyə giriş-çıxışı üçün lyuk da var. Lakin o, qısa qanadlı kamikadze dronları, eləcə də Əjdər raketləri buraxma yeri üçün istifadə edilə bilər.

Sərdar Tənqsirinin müsahibəsinə əsasən, gəminin tikintisi üçün 20000 xəritə istifadə edilib və son layihəyə çatana qədər 100000 layihə analizdən keçirildi. Bu gəmi hazırda 55,5 ilə 59,2 km/saata bərabər olan 30-32 düyün sürətinə malikdir. İlkin tikinti müddəti 2 ildən az idi. Sərdar Tənqsiri bildirib ki, hazırda hər bir gəminin tikinti müddəti bir ildir və bu, çox yaxşı vaxtdır. Həmçinin, aşağı anqarda raket atan qayıqlar və ya daşınan raket buraxılış qurğularının sayı üçə çatır.

Sərdar Tənqsiri bəyan edib ki, bu gəminin dizaynı üçüncü ölkənin SEPAH-a raket ata biləcək gəmini satmaqdan imtina etməsi ilə başlayıb. O, bildirib ki, Hacı Qasimin əlləri (Şəhid Süleymani gəmisi) bu gün 700-750 kilometr mənzilə malikdir.

Mətnin əvvəlində əldə edilən vaxta görə, layihələndirilən vaxtdan qüsurların düzəldilməsi və əlavə edilməsinə qədər 3 ildən az vaxt keçib və hələ də onun bir hissəsi radar kimi tamamlanmayıb, təbii ki, bu qüsur tezliklə düzəldilə bilər. Əjdər daşıyan qayıqlarını daşımaq da mümkündür. Bu qayıqlar sualtı qayıqlarla üzləşmək üçün çox uyğundur. Gələcəkdə Sərdar Tənqsirinin elan etdiyi mənzilli gəmi əleyhinə qanadlı raketlər də tikilib bu gəmiyə birləşdiriləcək. Ola bilsin ki, Sərdar gəmi əleyhinə Zülfüqar Bəsir kimi 700 km mənzilli ballistik raketlərdən istifadə etməyi nəzərdə tutur. Şəhid Süleymani gəmisindəki böyük buraxılış qurğularının içərisində Zülfüqar sinfinə aid raket daşına bilər, lakin şaquli buraxılış kimi istifadə olunmaq üçün raketdə dəyişikliklər edilməlidir.

Şəhid Süleymani gəmisinin texniki xüsusiyyətləri:
Gəminin növü: Çoxməqsədli katamaran
Gəminin sinifi: Şəhid Süleymani
Donanmaya girişi: 5 sentyabr 2022
Uzunluğu: 67 metr
Eni: 18-20 metr
Çəkisi: 600 ton
Mühərriki: 4 yerli mühərrik
Sürət: 32 düyün (59,2 km/saat)
Maksimum mənzili: 5000 dəniz mili (9260 km)
Raket sistemi:
6 x gəmi əleyhinə qanadlı raketləri
6 x yerüstü hücum raketləri
16 x müdafiə raketləri
Artilleriyası:
1 x 30 mm top
4 x 20 mm toplar
Daşıya biləcək hava təchizatları: 1 x Bel-412 helikopteri
Daşıya biləcək qayığı: 3 x sürətli qayıq və ya kamikadze qayığı
İstehsal: İran

Şəhid Süleymani gəmisinin ingilis, rus, çin, ivrit, ərəb, fars və kürd dillərində poster toplusu: