Ukraynada neçə atom elektrik stansiyası var?

1991-ci ilin dekabrında Sovet İttifaqının dağılmasından sonra Ukrayna Sovet İttifaqından ayrıldı. Onun ərazisində sovetə aid nüvə raketlərinin üçdə birinin yerləşdirilməsi daxildir ki, bu da Qərbdə Ukraynaya qarşı söz-söhbətlərə səbəb oldu.

Ukraynanın nüvə arsenalı 10 nüvə başlığı ilə təchiz edilmiş 5000-10000 kilometr mənzilli 130 qitələrarası ballistik raketlə təchiz edilib. Həmçinin Ukrayna torpaqlarında Şərq və Qərb dövlətləri üçün ciddi təhlükə yaradan 1700-ə yaxın nüvə başlığı və 33 uzaqmənzilli nüvə qabiliyyətinə malik qırıcı təyyarəsi yerləşdirilib. Təbii ki, əsas quruluş Rusiyanın nəzarəti altında idi və Ukraynanın nüvə silahlarının istifadəsinə nəzarəti yox idi.

Belə bir şəraitdə 1994-cü il dekabrın 5-də ABŞ, Britaniya və Rusiya (BMT Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvləri) ilə Ukrayna, Qazaxıstan və Belarus ölkələri arasında Budapeşt sazişi imzalandı. Saziş əslində Nüvə Silahlarının Yayılmaması Müqaviləsi (NPT) və nüvə silahlarının Rusiyaya təhvil verilməsi müqabilində Ukrayna, Qazaxıstan və Belarusa BMT Təhlükəsizlik Şurasının təhlükəsizlik zəmanəti idi.

Bu zəmanətlərin kağız üzərində olmasına və Rusiya, ABŞ və Britaniyanın öhdəliklərini yerinə yetirməməsinə baxmayaraq, Ukrayna öz stansiyalarında nüvə enerjisi istehsalının inkişafı üçün investisiya cəlb edə bildi. Elektrik stansiyaları bunlardan ibarətdir:

1- Zaporojye Atom Elektrik Stansiyası:
Zavod Zaporojye vilayətinin Enrhudar şəhərinin ətrafında yerləşir. Bu, Avropanın və dünyanın ən böyük atom elektrik stansiyasıdır və dünyanın ən yaxşı 10 elektrik stansiyasından biri hesab olunur.
Zavod 1985-ci ildə işə başlayıb və altı yüngül su nüvə reaktoru var. Zaporojye elektrik stansiyası Ukraynanın elektrik enerjisinin beşdə birini təmin edir. Bu elektrik stansiyasının gücü 5700 MVt-dır.

2- Rivne Atom Elektrik Stansiyası:
Zavod Ukraynanın şimal-qərbindəki Rivne vilayətinin Varaş rayonunda yerləşir. Rivne elektrik stansiyası 1981-ci işə başlayıb və dörd reaktoru var. Bu elektrik stansiyasının gücü 2350 MVt-dır.

3- Xmelnitski Atom Elektrik Stansiyası:
Zavod Xmelnitski vilayətinin Nateşin rayonunda yerləşir. Stansiya 1987-ci ildə işə başlayıb və iki reaktoru var. Bu elektrik stansiyasının gücü 1900 MVt-dır.

4- Yujenokrayinsk Atom Elektrik Stansiyası:
Zavod Mikolayev vilayətinin Yujenokrayinsk şəhəri yaxınlığında yerləşir. Bu elektrik stansiyasının gücü 2850 MVt-dır.

5- Çernobıl Atom Elektrik Stansiyası:
Stansiya 1986-cı il aprelin 26-da Çernobıl AES-də baş vermiş faciədən sonra bağlanıb. Hadisədən sonra stansiyanın üç reaktoru işlək vəziyyətdə idi, lakin 2000-ci ilə qədər həmin üç reaktorun fəaliyyətidə dayandırıldı. Bu stansiyanın nüvə tullantıları təmizlənməsi 2065-ci ilə qədər davam edəcək.

6- Odessa Atom Elektrik Stansiyası:
Çernobıl hadisəsindən sonra zavodun tikintisi dayandırılıb. Təbii ki, sonrakı illərdə bu layihənin başa çatdırılması üçün planlar hazırlanıb, lakin hələ də bu elektrik stansiyasının tikintisinə və başa çatdırılmasına başlanmayıb.

Daha çox oxuyun:
Rusiya-Ukrayna müharibəsindən ən son xəbərlər – Müharibənin On Birinci Günü, 6 Mart 2022
Ukraynanın şimalında, şərqində və cənubunda gedən döyüşlərdən ən son xəbərlər, 5 Mart 2022-ci il + Xəritə