Hərbi Məlumat: Şahid-149 (Qəzza) Dronu

Şahid-149 və ya Qəzza dronu İran Silahlı Qüvvələri tərəfindən indiyə qədər inşa edilmiş ən qabaqcıl və ən böyük İran dronlarından biri hesab olunur. Şahid-149 yüksək ağır və geniş gövdəli dronda istifadə edilən xüsusiyyətlər və avadanlıqlar İranın dron sahəsində imkanlarını artırmaqda əhəmiyyətli irəliləyiş olduğunu göstərir.

13 bomba və 500 kq məlumat və siqnal toplama avadanlığı daşımaq qabiliyyətinə malik, həmçinin 2 min kilometr radiusa qədər 35 saat fasiləsiz uçuş qabiliyyətinə malik Şahid-149 (Qəzza) kəşfiyyat-əməliyyat dronu müxtəlif təyinatlı uçuşlar həyata keçirməyə qadirdir. Bu dron İranın region səmasındakı hərbi qüdrətini böyük ölçüdə artırıb.

Bu dron Amerikanın MQ-9 Reaper dronuna çox bənzəyir və əməliyyat kateqoriyasında bu dronla müqayisə edilir. Yayımlanan görüntülərə görə, görünür, iranlı mütəxəssislər keçmiş təcrübələrdən və qənimət götürülmüş Amerika dronları üzərində apardıqları araşdırmalardan istifadə edərək belə bir dronun yaradılmasına nail olublar.

Şahid-149 (Qəzza) dronunun iki qanadının uzunluğu 21 metr, bir qanadının uzunluğu 11 metr, sürəti təqribən 350 km/saat, maksimal qalxma çəkisi isə 3100 kq, ən azı 500 kq ağırlığında yük daşımaq qabiliyyətinə malik və uçuş hündürlüyü təxminən 10668 metrdir, 35000 fut-a bərabərdir. Bu dronun böyük ölçüsü və ağır çəkisi səbəbindən turbovintli mühərrikdən istifadə olunub. İlk dəfədir ki, İran dronunda bu gücə malik troboprop mühərrikdən istifadə edilir. Hələlik bu mühərrikin gücü haqqında ətraflı məlumat dərc olunmayıb; Amma dərc edilən görüntülərə və dronun ümumi məlumatlarına görə, Şahid-149 (Qəzza) dronunun 650 at gücünə malik turbovintli mühərrikdən istifadə etdiyi görünür.

Bu dronda diqqət çəkən digər məqam isə əvvəlki dronlardan daha təkmil elektro-optik sistemin istifadəsidir. Ən qabaqcıl İran elektro-optik sistemlərindən biri kimi görünən bu sistem, ən azı 100-120 dəfə böyütmə gücünə malik gündüz görmə kamerasına əlavə olaraq, termal görüntü kamerası və lazer diapazonu da var. Bu sistemin diqqət çəkən məqamlarından biri böyütmə qabiliyyətini qat-qat artıran katadioptrik teleskopik obyektivdən istifadə edilməsidir və bu, ilk dəfədir ki, İran dronlarında istifadə olunur.

Şəhid-149 dronunun elektro-optik sistemi:

İran İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun Aerokosmik Qüvvələrinin komandanı Sərdar Əmir Əli Hacızadə bildirib ki, bu dron 13 bomba daşımağa qadirdir. Yayımlanan görüntülərdə daxilində bombardmançı təyyarələrdə istifadə edilən fırlanan silah daşıma mövqeyinə bənzər bir cihaz görülüb və dronun gövdəsinin altındakı yerdə boş yer olması səbəbindən Qəzza dronun fırlanan bomba atıcı mexanizmi var. Gövdəsinin altında 5-ə qədər bomba daşıya bilən Rotary Bomb Launcher istifadə olunub. Əgər bu doğrudursa, bu, bu mexanizmdən istifadə edən ilk İran dronudur. Bu məsələ ilə əlaqədar olaraq dronun vestibülünə 5 bomba, qanadlarının altına isə 8 bomba quraşdırılır və ümumilikdə bu dron 13 bomba daşımaq qabiliyyətinə malikdir.

Şahid-149 dronunda fırlanan bomba atıcı mexanizmi və vestibül quraşdırılıb:

Şahid-149 (Qəzza) dronunun daşıya biləcəyi silah növləri arasında 13 oxunun 442 kq-a çatan çəkisi 34 kq-a qədər olan Sədid kimi nöqtə vuran və “At və unut” tipli raketləri ola bilər.

Şahid-149 (Qəzza) kəşfiyyat-əməliyyat dronunun texniki xüsusiyyətləri:
Uzunluq: 11 metr
Qanadların uzunluğu: 21 metr
Hündürlük: 3.8 metr
Radius: 2000 km
Uçuş hündürlüyü: 35 min fut (10668 metr)
Uçuş müddəti: 35 saat
Mühərrikin növü: Turboprop (təxminən) 650 at gücü
Sürət: 350 km/saat
Qaldırma çəkisi: 3100 kq
Raket sayı: 13
Daşıya biləcək silahların çəkisi: ən azı 500 kq

Digər fotolar:

Tam ölçüdə baxmaq üçün klikləyin:

İngilis, rus, ərəb, ivrit, kürd və fars dillərində Şahid-149 (Qəzza) posterləri toplusu: