Əbu Həfs Əl-Haşimi ilə beyət haqqında bir neçə məqam
Avqustun 3-də İŞİD-in yeni sözçüsü Əbu Huzeyfə Əl-Ənsari İŞİD xəlifəsi Əbu Hüseyn Əl-Hüseyninin öldürüldüyünü açıqlayıb. Bu məqalədə onların verdiyi bəyanatla bağlı bir neçə məqamı qeyd edəcəyik.
-Audio mesajda İŞİD-i leqallaşdırmaq və xəlifələrinin öldürülməsinin normal olduğunu göstərmək üçün Əbu Huzeyfə Əl-Ənsari bu günə qədər öldürülən dörd xəlifəsini Raşidin xəlifələri ilə müqayisə edib. Yeni xəlifə də bir neçə ay sonra öldürülsə özlərinə leqallıq vermək üçün nə edəcəkələri görmək maraqlıdır.
-İŞİD-in yeni sözçüsü açıqlamasında İŞİD-in rəvayətini Əbülhüseyn Əl-Hüseyninin öldürülməsi ilə bağlı düzgün rəvayət kimi təqdim etməyə çalışıb və türk rəvayətində qeyd olunan zaman və məkanın İŞİD tərəfindən qəbul edildiyi halda türk rəvayətinə meydan oxuyaraq bu addımın yeganə səbəbkarı İŞİD tərəfindən Türkiyə kəşfiyyat qüvvələri deyil, Təhrir Əş-Şam qruplaşması hesab edilib, beləliklə demək olar ki, İŞİD türk rəvayətinə meydan oxumağa çalışsa da, bunu təsdiq edərək türk rəvayətinə zərər vura bilmədi. Onun etdiyi şey, bu gecələr İdlib və ətrafında nümayişçilər tərəfindən gündəmə gətirilən Təhrir Əş-Şamı Türkiyənin muzdlu ünsürü kimi qanuniləşdirmək oldu. Digər tərəfdən, İŞİD üstüörtülü şəkildə və üçüncü xəlifəsi Əbülhəsən Əl-Haşiminin cənubda Suriya təhlükəsizlik qüvvələri ilə vuruşduğuna işarə edərək, Suriya hökumətinin Əbülhəsən Əl-Haşiminin Dəraa vilayəti yaxınlığında öldürüldüyü barədə rəvayətini təsdiqlədi. Bu təsdiqləmə, İŞİD-in bu rəvayəti “Ən-Nəbə” həftəlik qəzetində dərc etdiyi və özünü təkzib etdiyi bir vaxtda baş verdi. Əslində, İŞİD-in öz düşmənlərinin onun xəlifələrinin öldürülməsi ilə bağlı irəli sürdüklərinə zidd bir rəvayət təqdim etməkdə tərəddüd etməsi, bu rəvayətləri təkzib etmə iddiasına baxmayaraq, İŞİD-in güclü qollarından biri olan İŞİD mediasına meydan oxuyur.
-İŞİD xəlifələrinin öldürülməsi ilə bağlı təhlükəsizlik və kəşfiyyat qurumları tərəfindən irəli sürülən son rəvayətlərin doğruluğuna görə, görünür ki, Amerikadan tutmuş Suriya və Türkiyəyə qədər bu təşkilatlar İŞİD-in öldürülməsi ilə bağlı xəbər yaymaqda bir müddət ehtiyatsızlıqdan sonra xəlifələr, son bir iki ildə belə xəbərləri daha diqqətli təqdim edirlər və keçmişdəki kimi hər gün bu mövzuda zəif və diqqətsiz xəbərlər dərc etmirlər, ona görə də demək lazımdır ki, təhlükəsizlik təşkilatlarının bununla bağlı xəbərləri bu gün daha çox diqqət yetirilməlidir. Əslində, İŞİD hərəkatlarının təhlili zamanı bu xəbərləri gözardı etmək olmaz.
-Son dövrlərdə müxtəlif qüvvələr və cərəyanlar tərəfindən İŞİD xəlifələrinin sürətlə öldürülməsi İŞİD-i “biz bütün dünya ilə vuruşuruq” kimi qanuniləşdirə bilər, eyni zamanda bu qrupun kəşfiyyat və təhlükəsizlik baxımından çox zəif olduğunu göstərir. Elə bir şəkildə ki, hər dəfə bir qrup və ya hərəkat və ya beynəlxalq qurum və ya regional və ya yerli bir təşkilat İŞİD xəlifəsini öldürə bilər.
-Suriyada bütün İŞİD xəlifələrinin öldürülməsi göstərir ki, İŞİD-in bu günlərdə Afrikada daha çox fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, Suriya və İraq hələ də İŞİD-in legitimlik coğrafiyası hesab olunur, xüsusən də çoxsaylı güc mərkəzləri və ərazi parçalanması səbəbindən, Suriya İŞİD xəlifələrinin gizlənməsi üçün ən yaxşı yer hesab oluna bilər. Dörd İŞİD xəlifəsindən üçünün Təhrir Əş-Şamın nəzarətində olan bölgələrdə, digərinin isə Dəraada öldürüldüyünü bilirik. Bu, Təhrir Əş-Şamın nəzarəti altında olan bölgələrin təhlükəsizliyini ələ keçirdiyini iddia etməsinə baxmayaraq, bu qruplaşmanın Türkiyə ilə sərhədini və cərəyanların və qrupların mürəkkəbliyini nəzərə alaraq, bütün detallara nəzarət edə bilmədiyini göstərir. Təhrir Əş-Şam müxaliflərinin bu qruplaşmaya qarşı gecə nümayişi bunu göstərir. Digər tərəfdən, Əbu Huzeyfə Əl-Ənsari də öz bəyanatında “digər vilayətlər” sözünü işlətdi ki, bu da o deməkdir ki, İraq və Suriyadan kənar vilayətlər hələ də ikinci dərəcəli vilayətlərdir və yəqin ki, indiki xəlifə Əbu Həfs Əl-Haşimi də Suriyada yerləşir.
-İŞİD sərt ideologiyaya malik bir qruplaşmadır və hərəkatlar və əməliyyatlar baxımından lokal fəaliyyət göstərə bilər, lakin legitimlik baxımından xilafət və ciddi beyət məsələsinə diqqət yetirir və mərkəzi xilafətin legitimliyindən asılıdır. Ola bilsin ki, İŞİD-in son bir neçə həftədə artan zəifliyi, vilayətləri vəziyyətlə bağlı inandıra bilməməsi və xəlifənin elan olunmaması və beyətin dayandırılması ilə birbaşa bağlıdır, xüsusən də digər İŞİD xəlifələrinin ölümündən sonra belə bir zəifliyin şahidi olmuşuq. Buna görə də İŞİD-in yeni xəlifə təyin olunmasından sonra nisbətən aktivləşəcəyi görünür, amma hər halda xəlifələrin növbə ilə öldürülməsi və üzərə çıxmaması onun tərəfdarlarının gözündə xəlifənin legitimliyini azaldacaq, bəlkə də Əbu Huzeyfə Əl-Ənsarinin xəlifənin legitimliyinin əldə olunması prosesi haqqında ətraflı danışmasına səbəb elə bu imiş.
Müəllif Barəsində:
Rəy