Orta Asiyada baş verən son hadisələr, 24 Aprel 2023

Əfqanıstan:
1- Kabil:
Aprelin 12-də Taliban kəşfiyyat idarəsinin Kabilin 8-ci rayonunda yerləşən Karte Nu məhəlləsində İŞİD-in sığınacağına qarşı keçirdiyi əməliyyat nəticəsində 2 İŞİD üzvü öldürülüb.

2- Təxar:
Aprelin 21-də Təxar vilayətində yerləşən Dorqad şəhərində Taliban silahlıları arasında baş vermiş daxili qarşıdurma nəticəsində bu qruplaşmanın üç silahlısı, o cümlədən Taliban komandirlərindən biri Toreh Xan Dorqad şəhərində öldürülüb.

3- Qəndəhar:
Aprelin 22-də naməlum silahlı şəxslər Talibanın Baş Kəşfiyyat İdarəsinin (GID) maliyyə şöbəsinin rəhbəri Moləvi Ömər Mömin-i Kabil-Qəndəhar yolunda 12 milyon dollar daşıdığı zaman oğurlayıb.

4- Aprelin 14-də Əfqanıstanın qonşu dövlətlərinin xarici işlər nazirləri Özbəkistanda Səmərqənd görüşündən sonra birgə bəyanatda Əfqanıstanda bu ölkənin bütün millətlərinin maraqlarını əks etdirən əhatəli və hərtərəfli hökumətin yaradılmasının vacibliyini vurğulayıblar. Rusiya, İran, Çin, Pakistan, Tacikistan, Türkmənistan və Özbəkistan xarici işlər nazirlərinin birgə bəyanatında Taliban hökumətindən bütün etnik və dini qrupların hüquqlarına, qadın və uşaqların hüquqlarına hörmətlə yanaşması istənilib.

Tacikistan:
1- Düşənbə:
Aprelin 14-də Səudiyyə Ərəbistanının Tacikistandakı səfiri Vəlid bin Əbdülrəhman Əl-Rəşidan Ümumdünya Qüds Günü mərasimində iştirak edərkən İran İslam Respublikasının Düşənbədəki səfirliyində İranın Tacikistandakı səfiri Seyid Məhəmməd Təqi Saberi ilə görüşüb və söhbət edib.
Bu mərasim İran İslam Respublikasının Düşənbədəki səfirliyində Tacikistanın din alimləri və siyasi xadimləri, İslam ölkələrinin Düşənbədə yaşayan diplomatları və Tacikistanda yaşayan iranlıların iştirakı ilə keçirilib.

2- Aprelin 13-də İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmirabdollahian və Tacikistanın xarici işlər naziri Siracuddin Mehredin Əfqanıstanın qonşu dövlətlərinin dördüncü iclası çərçivəsində görüşərək mühüm regional məsələlər, Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı və xüsusilə Əfqanıstanda əlaqələrin gücləndirilməsini müzakirə ediblər.

Pakistan:
1- İslamabad:
– Aprelin 12-də Pakistanın müdafiə naziri Xacə Məhəmməd Asif Taliban hökumətinə xəbərdarlıq edib ki, Taliban hakimiyyəti Əfqanıstandakı Təhrik-e-Taliban Pakistanın (TTP) fəaliyyətini dayandırmasa, Pakistan ordusu onların Əfqanıstan daxilindəki sığınacaqlarına hücum edəcək. Pakistanın müdafiə naziri bildirib ki, TTP Əfqanıstandan Pakistan ordusunun mövqelərini hədəfə alır və Pakistan artıq Əfqanıstandan gələn bu hücumlara dözə bilməz.
– Aprelin 20-də Pakistanın xarici işlər naziri Bilawal Bhutto Zərdari Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının iclasında iştirak etmək üçün Hindistanın paytaxtı Yeni Dehliyə səfər edib.
Bu, iki ölkə arasında ciddi fikir ayrılıqları və 9 ildən sonra diplomatik əlaqələrin kəsilməsi səbəbindən həyata keçirilən yüksək rütbəli Pakistan rəsmisinin Hindistana ilk səfəridir.

2- Hayber-Paxtunxva:
– Aprelin 15-də Pakistan Ordusunun Cənubi Vəziristan bölgəsində yerləşən Zarmilan bölgəsində Təhrik-e-Taliban Pakistan (TTP) silahlılarının sığınacağına qarşı keçirdiyi əməliyyat nəticəsində Əfqanıstanlı Təhrik-e-Taliban Pakistanın (TTP) cəbhə komandirlərindən olan Qari Fəzl də daxil olmaqla 8 Təhrik-e-Taliban silahlısı, 3 Pakistan ordusunun əsgəri həlak olub, digər iki əsgər isə yaralanıb.
– Aprelin 16-da Şimali Vəziristan bölgəsində yerləşən Bannu rayonunda Pakistan ordusu hərbçilərini daşıyan avtomobilin yolunda bombanın partladılması nəticəsində 4 Pakistan əsgəri həlak olub və yaralanıb.
– Aprelin 24-də Hayber Paxtunxva şəhərində Terrorla Mübarizə İdarəsinin qərargahına terror hücumu olub.

3- Bəlucistan:
– Aprelin 12-də Pakistan ordusunun xüsusi təyinatlı qüvvələrinin Kvetta şəhərinin Keçlak bölgəsindəki dini məktəbdə keçirdiyi əməliyyat nəticəsində 5 pakistanlı əsgər və Təhrik-e-Taliban Pakistan (TTP) komandiri Qari Seyfullah öldürülüb. Qari Seyfullah bu dini məktəbdən sığınacaq kimi istifadə edərək Pakistan ordusu və polisinin mövqelərinə qarşı bir neçə terror aktı təşkil etmişdir.
– Aprelin 14-də Pakistan ordusunun Avaran bölgəsində yerləşən Torbat kəndində Təhrik-e-Taliban Pakistan (TTP) sığınacağına qarşı keçirdiyi əməliyyat nəticəsində üç Təhrik-e-Taliban silahlısı öldürülüb.

Hindistan:
1- Pəncab:
Aprelin 12-də naməlum silahlı şəxslərin Hindistan ordusunun Batindadakı sərhəd postunu atəşə tutması nəticəsində dörd Hindistan əsgəri həlak olub.

2- Uttar Pradeş:
Aprelin 17-də ekstremist hindular Prayaqrac şəhərində Hindistanın iki müsəlman siyasətçisi Ətiq Əhməd və Əşrəf Əhmədi qətlə yetiriblər.
Hindistandan olan bu iki müsəlman siyasətçi qardaş, Hindistan polis qüvvələri tərəfindən xəstəxanaya aparılarkən və televiziya proqramının müxbirləri ilə canlı söhbət edərkən üç silahlı hindu ekstremistinin hücumuna məruz qalıb və öldürülüb.