Qafqazda baş verən son hadisələr, 24 Sentyabr 2023

Qaçqınların Qarabağ bölgəsinin mərkəzinə təxliyəsi

Rusiya Federasiyasının sülhməramlı qüvvələri Xocalı bazası daxilində iki min mülki erməni qaçqını Xankəndi şəhərinə köçürüb. Münaqişənin ilk günündə bu insanlar Xankəndi şəhərindən və təmas xəttinə yaxın Xocalı, Əsgəran ətrafındakı altı kənddən Rusiya sülhməramlılarının hərbi bazasına gediblər. Bu bazanın yaxınlığını da Azərbaycan Respublikasının qüvvələri atəşə tutmuşdular.
Azərbaycandakı bəzi medialarda Xankəndinin baş meydanında mülki əhalinin təxliyəsi ilə bağlı videogörüntülər ermənilərin bölgənni tərk etməsi kimi şərh edilib.
Həmçinin bazanın boşaldılmasından əvvəl Xocalı bazasında sülhməramlıların qaçqınlara iki gün ərzində ancaq su verdiyi, onlara yemək və tualetlə təmin olunmaması barədə vətəndaşlar tərəfindən video yayılıb.
Sülhməramlı qüvvələrin informasiya bazası Azərbaycan ordusunun artilleriya atəşi nəticəsində yaralanan 9 erməni mülki şəxsin bu bazada müalicə olunduğunu təsdiqləyib.
Xankəndi qaçqınları Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan bu şəhərin hava limanında ağır günlər keçirib, bir neçə gündür yeməksiz yerdə yatıblar.

Atəşkəsi pozmağa cəhd

Münaqişə başa çatdıqdan sonra Azərbaycan silahlı qüvvələri Qarabağ bölgəsinin inzibati mərkəzi olan Xankəndi şəhərinə daxil olmağa cəhd göstərsə də, Rusiya sülhməramlıları və yük maşınları şəhərin qərb giriş yollarına yerləşdirilərək buna imkan verməyib. “Azadlıq” radiosunun erməni xidmətinin yerli müxbiri və Rusiyanın N.İ.News xəbər agentliyi bu xəbəri təsdiqləyib.

Qarabağın mərkəzində ərzaq böhranı

Qarabağ bölgəsinin inzibati mərkəzində elektrik, qaz və internet hələ də qoşulmayıb, insanlar işıqlandırma istehsalında və mobil telefonların batareyalarını doldurmaq üçün günəş generatorlarından istifadə edirlər. Ac insanlar çörək və yemək almaq üçün uzun səflərə düzülüblər.

Ölülərin dəfni böhranı

Əsir düşmüş erməni silahlıların heç bir şəkli Azərbaycan Respublikasının mətbuatında göstərilməyib. Yerli mənbələr iddia edir ki, Azərbaycan Respublikasının silahlı qüvvələri sentyabrın 19-u və 20-si döyüşlərində ölənlərin dəfn edilməsinə, yaralılara yardım göstərilməsinə imkan verməyib.

Daha ətraflı: Qarabağda baş verən son hadisələr, 24 Sentyabr 2023

Qarabağdakı vəziyyətin əsaslandırılması

Nyu-Yorkda olan Azərbaycan Respublikasının xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov BMT rəsmilərinin Qarabağ bölgəsində ermənilərə qarşı etnik təmizləmə aparmasından narahatlığından danışıb: “Yerli ermənilər Qarabağ bölgəsinin mərkəzi Xankəndi şəhərində məskunlaşıblar”. Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Elşad Hacıyev bildirib ki, Ermənistan vətəndaşlarına doğum haqqında şəhadətnamələr və Azərbaycan Respublikasının (Kimlik) milli vəsiqələri veriləcək.
Azərbaycan hökumətinin eksklüziv və özbaşına xəbərlər dərc etmək səylərinə baxmayaraq, Azərbaycan Respublikasının əsgərləri mobil telefonları ilə Qarabağ bölgəsinin mərkəzinin ətrafından və nəzarətə götürülmüş ərazilərdən canlı görüntülər yayımlayırlar. İlk günlərdə bəzi əsgərlərin xalqla pis davranışları Azərbaycan Respublikası ordusunun dinc əhaliyə və əsirlərə qarşı hərbi cinayətlər törətməkdə ittiham olunmasına səbəb oldu. Ona görə də BMT-nin iclaslarında Ceyhun Bayramovun açıqlamalarına etiraz edilib.

Erməni evlərinin yandırılması

Azərbaycan Respublikasının xəbər mənbələri Qarabağ bölgəsinin şimalında, hələ də erməni silahlılarının nəzarətində olan Ağdrədə yaşayış evlərinin yandırılması ilə bağlı videogörüntülər yayıb. Bu iddianın doğruluğu hələ də təsdiqlənməyib.

İkitərəfli danışıqlar

Ermənistan və Azərbaycan Respublikasının nümayəndələri arasında aparılan danışıqlar daha çox hüquqlar, o cümlədən özünüidarə hüququ əldə etməkdə davam edir. Erməni nümayəndələri hələ də qaçqınların öz evlərinə qayıtmasını istəyirlər.

Amerika Parlamenti nümayəndələrinin Azərbaycan Respublikasının sərhəddində olması

ABŞ Konqresinin və ABŞ Senatının nümayəndələrindən ibarət nümayəndə heyəti Kornidzor kəndi ətrafında və Laçın dəhlizinə birləşdirilən yola Ermənistanın humanitar yardım karvanına baş çəkib. Azərbaycan Respublikası hökuməti bu yardımların daxil olmasına icazə verməyib.
Amerika nümayəndə heyətinin rəhbəri, senator Cerri Piters sərhəd bölgəsinə və Laçın sərhəd-keçid məntəqəsinə baxan təpəyə səfəri zamanı jurnalistlərə deyib: “Qarabağ bölgəsində baş verənləri izləmək çox narahatedicidir. Dünya xalqı bilməlidir ki, Qarabağ bölgəsində nə baş verir. Azərbaycan hökuməti deyir ki, narahat olmağa dəyməz və əgər bu iddia doğrudursa, vəziyyəti bütün dünyaya bildirəcəklər. Müşahidəçilər əraziyə daxil olub vəziyyəti müşahidə etməlidirlər”.

Qırmızı Xaçdan ərzaq yardımı göndərilir

Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi şənbə günü un, çörək, makaron, digər ərzaq, səhiyyə və dərman vasitələrinin yer aldığı 70 tonluq karvanı Ermənistan və Laçın yolu ilə Qarabağ bölgəsinin mərkəzinə göndərib. Bu, Qırmızı Xaç Komitəsinin Qarabağa daxil ola bilmiş ilk yardım karvanıdır. Qırmızı Xaç Cəmiyyətinin nümayəndəsi qaçqınların aclıq böhranından narahatlığını bildirib. Qırmızı Xaç 30 ağır yaralı ermənini ermənilərin koordinasiyası ilə Ermənistana göndərir.

Döyüş qənimətlərinin göstərilməsi

Azərbaycan Respublikası hökuməti Qarabağ bölgəsində Ermənistan ordusunun qalan hissələrinə və “Artsax Müdafiə Ordusu” kimi tanınan erməni milislərinə məxsus döyüş qənimətlərinin bir hissəsini Bakıya göndərib və səfirliklərin himayəsində olan hərbi qulluqçulara göstərir. Azərbaycan Respublikası Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrinin 2020-ci il müharibəsində Qubadlı rayonunun ələ keçirilməsi üçün olan komandanı general Mais Bərxurdarov bu silahları şərh edib. BMP-2 personal daşıyıcıları, Kurd zirehli pulemyotları, Duşka zenitləri, SPG-9 reaktiv yaylım atəşi sistemləri, Konkurslar, yüngül silahlar, Sterla zenit-raket qurğuları, 60 və 80 mm-lik minaatanlar, Ural yük maşınları və digər növ rusların texnikaları Bakıda nümayiş etdirilir.
Hələ, erməni silahlı birləşmələri tərəfindən Azərbaycan Respublikasına heç bir silah təhvil verilməyib.

Bakıda qələbə bayramı, İrəvanda gərginlik

Bakıda bir qrup vətəndaş Rusiya və Türkiyə bayraqlarını dalğalandıraraq qələbəni qeyd ediblər. Bu arada Ermənistanın paytaxtı İrəvanda da gərginlik artır. Polis yüzlərlə insanı, o cümlədən bir neçə parlament üzvü və Robert Koçariyanın (Qarabağ bölgəsi müstəqilliyinin lideri, Ermənistanın keçmiş baş naziri və prezidenti) oğlunu həbs edib. Həmçinin, başqa bir qrup şəxs Qarabağda baş verənlərə görə Rusiyanı günahlandırır və bu ölkənin səfirliyi qarşısına toplaşır.