Azərbaycan İslam modeli; Daha üç din xadiminin fəaliyyəti dayandırıldı + FOTO

Mayın 5-də Azərbaycan hökumətinə bağlı saytlar məşhur din xadiminin işdən çıxarılması ilə bağlı xəbərlər dərc edib. Xəbərlərin mətni belə idi: “Xırdalandakı Cümə məscidinin məşhur ruhanisi Axund Azər Sani vəzifəsindən azad edilib. Axund Azər son Cümə xütbəsinin sonunda bildirib ki, o, bu cümə günü sonuncu dəfədir ki, xətib kimi görünür”.

Hacı Azər ləqəbi ilə tanınan Axund Azər Sani Bakının Abşeron rayonunda Xırdalan şəhərindəki Cümə məscidinin imamı və imam cüməsi olub. Bu medianın onun haqqında senzura etdiyi mənalı açıqlamalarıdır. O, xütbələrin sonunda dedi: “Məscid öz yerində qalacaq və mən sizinlə vidalaşacam və sizinlə başqa yerdə görüşərik”.
Axund Azər bu ölkədə siyasi məsələlərə qarışmayan, lakin general-leytenant Qasim Süleymaninin şəhadəti mövzusunda onu tərifləyən bir sıra din xadimlərindən olub.

Molla Qəfur 1846-cı ildə Bakının Cümə Xırdalan məscidinin əsasını qoyub və bu məscid Bakı ətrafında şiələrin toplaşdığı yerlərdən biri hesab olunur. Bu məsciddə ibadət edənlərin xeyli hissəsi müqəddəs yerləri ziyarət etmək üçün İran və İraqa gedir.

Xırdalan şəhərinin əhalisi 80 min nəfərə yaxındır və onların hamısı şiədir. Təxminən 60.000 talış və 20.000 nəfəri yerli azərbaycanlılar və Birinci Qarabağ müharibəsi qaçqınlarıdır. Azərbaycan hökuməti də birinci Qarabağ müharibəsinin beş minə yaxın qaçqınını bu şəhərə yerləşdirmişdi. Birinci Qarabağ müharibəsində şəhid olan bir sıra Qulbuddin Hikmətyarın əfqan hərbçiləri və İranlı Sepah döyüşçülərin məzarları da bu şəhərdə yerləşir.

Daha iki din xadiminin işdən çıxarılması

Azərbaycan ruhanilərinin vəzifədən uzaqlaşdırılması planı bununla da bitməyib, Sumqayıtın Corat Cümə məscidinin ruhanisi Hacı Sahib Məmmədovda işdən çıxarılıb. Həmçinin İmişli şəhər Cümə məscidinin din xadimi Hacı Adıgözəl Bəşirlidə eyni qaydada vəzifəsindən azad edilib.

Ruhanilərin uzaqlaşdırılması və Azərbaycan İslam modelinin həyata keçirilməsi

Azərbaycan məscidlərinin din xadimlərinin təmizlənməsini Dövlət Dini Etiqad Azadlıqları və Mənəvi Dəyərlər İdarəsi həyata keçirir. Bu işlər Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi tərəfindən məscidlərin din xadimlərinin müəyyən edilməsindən məhrum edildiyindən sonra baş verir. Azərbaycan hökuməti Türkiyə tərəfindən ilahiyyat məktəbi yaratmaqla köhnə din xadimlərini məzunlarla əvəz edir. Bu məktəb öz tələbələrini sünni Hənəfi fiqhi əsasında tərbiyə edir.

Bundan əvvəl azərbaycanlı şiə din xadimləri İranda, İraqda və Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin dini elmi mədrəsəsində təhsil alıblar. Azərbaycan hökuməti qanuni təsdiqlə İran və İraq dini elmi hövzələri məzunlarının istifadəsini və onların fəaliyyətini qadağan etmişdi. Burada maraqlı məqam ondan ibarətdir ki, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi və bu idarənin başçısı Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə bu ölkə hökumətinin hərəkətlərinə qarşı çıxmayıb.

Həmçinin hökumətin dini komitəsi İslamın Azərbaycan modelini ortaya qoyub və din və inancların bərabər hüquqlu şüarı ilə bu ölkədə şiələrin əksəriyyətini məhdudlaşdırmağa, başqa məzhəb və dinlərə daha çox səlahiyyətlər verməyə çalışıb. Bu siyasətlərin həyata keçirilməsindən sonra Azərbaycanda vəhhabi təriqətinin və nurçuların (Fətullah Gülənin ardıcılları) böyüməsi xeyli artdı.

Rusiyada yaşayan Talış Azərbaycan diasporunun üzvü İsmayıl Şabanov agentliyimiz ilə söhbətində bu ölkədə vəhhabilərin və nurçuların artmasından narahatlığını bildirmişdir.

Həmçinin, azərbaycanlı din xadimi, Hüseyniyyun (Hüseynçilər) Azərbaycan İslam Müqavimət Hərəkatının yaradıcısı Tohid İbrahimbəyli YouTube-da canlı yayımlanan proqramda hökumətin siyasətinin nəticələri ilə bağlı demişdir: “Praktikada baş verənlər Azərbaycanda dindarların əhalisinin tərkibində dəyişiklik etməkdir. Bu ölkədə şiələrin sayı təxminən yüzdə 82-dən təxminən yüzdə 70-ə qədər azalıb”.