Ukrayna neonasistləri Rusiya ilə müharibədə

Azov batalyonu Azov dənizinin sahilində Mariupolda yerləşən Ukrayna Milli Qvardiyasının neonasist bölməsidir. Batalyon 2014-cü ildə, Ukrayna böhranı ilə eyni vaxtda yaradılıb və 2014-cü ilin noyabrında Ukrayna Milli Qvardiyasına ilhaq olunub. Batalyon komandirləri neo-nasistlərlə hər hansı əlaqəni qəti şəkildə inkar edirlər, lakin batalyonun bayrağının əsas simvollarından biri “Vaffen Essence” (İkinci Dünya Müharibəsindəki Alman ordusu qruplarından) ilə əlaqəli diviziyalardan biri olan “Dass Reyxin İkinci Zirehli Diviziyası”dır.
Batalyon müxtəlif insanlardan ibarətdir, üzvlərinin yarısı rus dilində danışır və Ukraynanın şərqindəndir. Azov batalyonu 2014-cü ildə Rusiya-Ukrayna münaqişəsində əsas rol oynayıb. Bu batalyonun ilk komandiri Ukrayna İctimai-Mill Neonasist Və Vətənpərvərlər Cəmiyyəti ilideri Andrey Biltski idi.

Son aylarda Donbass münaqişəsi xəttinə nasist və irqçi qüvvələrin yerləşdirilməsi barədə məlumatlar yayıldı. Rusiya-Ukrayna hərbi qarşıdurması başlayandan sonra məlum oldu ki, Mariupol şəhərində və Donbass xətti boyunca bir neçə başqa ərazilərdə neonasistlər var.
Ukrayna mənbələri bu yaxınlarda Nikolaevdə Rusiya hərbi polisi əməkdaşının həbs edildiyini iddia edən video yayımlasa da, saxlanılan şəxsin Nikolaev şəhərindəki “Azov” batalyonunun üzvü olduğu üzə çıxdı.

Rusiya prezidenti Vladimir Putin bu yaxınlarda etdiyi çıxışında deyib: “Biz Ukraynada nasizmin mülki şəxs olması və qarşısının alınması, habelə dinc əhaliyə qarşı çoxsaylı qanlı cinayətlər törədənlərin mühakimə olunması üçün çalışacağıq. Neonasistlər uşaqlarınızı, həyat yoldaşlarınızı və qocalarınızı canlı qalxan kimi istifadə edirlər.”

Bu iddia Ukrayna prezidenti Zelenskinin yəhudi olması ilə üst-üstə düşür. O, fəxrlə yəhudi babasının Hitler ordusuna qarşı necə döyüşdüyü barədə dəfələrlə danışıb. Amma Putinin sözlərinin kökü İkinci Dünya Müharibəsinə qayıdır. Faşistlərə dəstək verən ukraynalı partizanlar Sovet İttifaqına qarşı hücumlar həyata keçirəndə onların bəziləri Sovet İttifaqına qarşı qəddar hərəkətlərdə iştirak etmişdilər.

Ukraynada çoxlu etnik ruslar yaşayır. Ukraynanın şərq hissəsində sakinlərin çoxunun rus dilində danışması bu iddiaya sübutdur. Bəzi ruslar hesab edirlər ki, Ukraynanın şərq vilayətlərinin sakinləri haqsız yerə öz vətənlərindən ayrılıb və Ukraynanın neonasist hökuməti tərəfindən etnik təmizlənmənin qurbanı olublar.

2014-cü ildə Suboda neonasist partiyasının üzvləri Ukrayna Nazirlər Kabinetində əsas mövqeləri qazandılar. Bu hadisədən sonra Ukrayna rəsmiləri yeni neonasist rejiminin əleyhdarları və məmurlarla, idarə və təşkilatlarda dövlət işlərinə qarışanlarla məşğul olmaq üçün komitə yaratdılar. Analitiklər bildirirlər ki, komitənin məqsədi ABŞ, NATO və Avropanın Ukraynanın daxili işlərinə müdaxiləsini asanlaşdırmaq üçün kommunist partiyaları və Rusiya hökumətinin tərəfdarlarını sıradan çıxarmaqdır.